Hormonen en acne gaan vaak hand in hand. Vaak kun je aan de nieuwe puistjes op je kin al zien dat de menstruatie eraan komt. Maar ook acne op de kaaklijn en in de nek wordt in verband gebracht met hormonale acne, vaak uit het zich als diepe, cysteachtige acne, onder de huidoppervlakte.
Het is lastig om hormonale disbalans helemaal uit te leggen, omdat hormonen een samenspel zijn in het lichaam. Vaak hebben we het over testosteron, oestrogeen en progesteron, maar in de praktijk zijn er nog veel meer hormonen. Deze hormonen hebben ook allemaal een rol in die hormonale balans. Denk bijvoorbeeld aan cortisol als stresshormoon of insuline als het hormoon dat zorgt voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Voor nu focus ik mij op testosteron, oestrogeen en progesteron.
Wel is het belangrijk om te weten dat alle hormonen een functie hebben in het lichaam, vaak zelfs meerdere functies. Hormonen zijn namelijk boodschapperstoffen, die signalen doorgeven aan de cellen in ons lichaam. We hebben ze dus ook hard nodig.
Als we kijken naar de hormonen in relatie tot acne dan zien we vaak dat testosteron daar een grote rol in speelt en dan vooral dat er te veel testosteron aanwezig is. Dit, in combinatie met progesteron dat juist aan de lage kant is in het lichaam, kan de oorzaak zijn van acne. Echter is een hormonale disbalans nooit de hoofdoorzaak, want wat zorgt ervoor dat die hormonen uit balans gaan?
Veroorzaakt veel testosteron hormonale acne?
Het beste voorbeeld van hormonale acne zijn jeugdpuistjes. In de puberteit gebeurt er van alles in de hormoonhuishouding van zowel jongens als meisjes. In veel gevallen is de toename van testosteron de oorzaak van de puistjes. Testosteron heeft namelijk veel invloed op de talgproductie en als de huid meer talg produceert en het niet goed kwijt kan, ontstaan er mee-eters en puistjes. Die toename van testosteron is in de puberteit echter wel nodig voor de vorming van een volwassen lichaam.
Hormonale disbalans ontstaat echter op latere leeftijd ook. Dat heeft verschillende oorzaken. In het geval van acne is testosteron vaak de veroorzaker.
Hoe ontstaat een te veel aan testosteron?
Ook het vrouwenlichaam heeft een beetje testosteron nodig. Dit heeft onder andere invloed op ons humeur en ons libido. Maar een te veel kan weer klachten geven, waaronder acne.
Wat ligt ten grondslag aan een te veel aan testosteron:
- Bloedsuikeronbalans
Wanneer onze bloedsuikerspiegel te vaak, te hoog is, hebben we veel suiker in ons bloed. In dat geval produceert ons lichaam insuline, om het te veel aan suiker in de cellen op te kunnen nemen. Insuline komt in ons lichaam echter ook vrij als er veel stress is, want dat zorgt er voor dat onze cellen voorzien worden van energie door het opnemen van suiker. Echter verhoogt dit in ons lichaam ook testosteron, met name de sterkere versie DHT. Dit heeft effect op onze talgproductie en kan zo acne in de hand werken.
- Verzwakt ontgiftingssysteem
Het ontgiftingssysteem moet er voor zorgen dat hormonen die niet meer nodig zijn, worden afgebroken. Als het ontgiftingssysteem echter niet goed zijn werk doet, blijven hormonen, die eigenlijk afgebroken moeten worden, veel langer in het lichaam en zorgen zo voor verhoogde testosteronwaardes.
- (Laaggradige) darmontstekingen
Deze ontstekingen zorgen voor stress in het lichaam en stress zorgt voor het verhogen van testosteron.
- Laag progesteron
Progesteron is de tegenhanger van testosteron en oestrogeen. Als het lichaam weinig tot geen progesteron aanmaakt, verhoogt dit de testosteronwaardes in het lichaam.
- Hoog oestrogeen
Oestrogeen kan indirect zorgen voor een verhoging van testosteron.
- Stress
En dan met name langdurige stress verlaagt progesteron in het lichaam. Maar stress zorgt er ook voor dat insuline in het lichaam wordt verhoogd, wat ook weer effect heeft op de verhoging van testosteron in het lichaam.
- Na het gebruik van de pil
Op het moment dat je de pil slikt, maakt het lichaam geen progesteron aan, hierdoor verhoogd oestrogeen en indirect testosteron. Vaak merk je de effecten pas na het stoppen met de pil. Een andere reden, dat het gebruik van de pil zorgt voor hormonale disbalans, is dat het gebruik van de pil veel voedingsstoffen verbruikt. Hierdoor kan er een tekort zijn ontstaat aan bepaalde voedingsstoffen (vitamines en mineralen)
Testosteron verlagen
Wat we dus willen in het geval van hormonale disbalans en hormonale acne is dat testosteron lager wordt in ons lichaam. Er zijn een aantal dingen die we daarvoor kunnen doen.
- De lever ondersteunen
- Stress aanpakken. Het zenuwstelsel tot rust brengen.
- De schildklier ondersteunen
- Bijnieren ondersteunen
- Darmen ondersteunen
- Progesteron verhogen, als je niet de pil slikt.
Als je actie gaat ondernemen, heb je wel een beetje geduld nodig. Op zijn vroegst zie je na ongeveer 3 maanden effect, omdat de hormonen de tijd nodig hebben om goed hun werk te kunnen doen.
Laag progesteron als oorzaak van hormonale acne
Progesteron is het hormoon dat een kalmerende en ontstekingsremmende werking heeft en is dus bij uitstek geschikt om te helpen in de strijd tegen acne. Het is ook de natuurlijke tegenhanger van oestrogeen: door voldoende progesteron kan oestrogeendominantie ook tegengegaan worden. Maar hoe kom je nu aan voldoende progesteron? Dan zul je eerst meer moeten weten over de aanmaak van hormonen.
Progesteron wordt aangemaakt als er een eisprong heeft plaats gevonden. Als je niet de pil slikt, heb je een natuurlijke menstruatiecyclus en ongeveer 14 dagen na de eerste menstruatie dag vindt er een eisprong plaats. Daarna wordt er progesteron aangemaakt.
Daarbij maken onze bijnieren ook een klein beetje progesteron uit cholesterol. Cholesterol is dan ook een belangrijke voedingsstof voor de aanmaak van onze hormonen, zie onderstaande afbeelding. Je ziet daar ook dat het stresshormoon cortisol gemaakt wordt uit progesteron. In het geval van veel stress kun je je voorstellen dat er niet veel progesteron overblijft.
4 manieren om progesteron te verhogen
- Stress verminderen
Zoals je nu weet, wordt cortisol aangemaakt uit progesteron. We willen dat dit zo min mogelijk gebeurt en daarvoor is het belangrijk om niet te veel stress te hebben. Stress is wel een breed begrip (kijk ook naar mijn blog over stress). Je hebt emotionele stress (werkdruk, relatieproblemen e.d.) en je hebt fysieke stress (bloedsuikeronbalans, overbelaste lever, darmontstekingen). Wat betreft de emotionele stress is het belangrijk om bij jezelf na te gaan in hoeverre hier sprake van is, zodat je dit aan kunt pakken. Bij de fysieke stress is het belangrijk om te focussen op voldoende voedingsstoffen.
2. Voldoende voedingsstoffen eten
Allereerst zijn de voedingsstoffen belangrijk om het lichaam te ondersteunen in tijden van stress. Stress zorgt er namelijk voor dat je veel sneller door voedingsstoffen heen brandt dan wanneer je geen stress zou hebben. Daarnaast heb je voor het aanmaken van progesteron ook veel voedingsstoffen nodig waaronder vitamine A (retinol= actieve vorm vitamine A), koper, zink vitamine C en vitamine b6.
3. Verminderen cardio training
Zeker als je veel aan cardio training doet, is het verstandig om dit niet te veel te doen. Let er ook op dat als je wat intensiever traint, dat je dit ook aanvult met voldoende energie (=voldoende voeding). Cardio training verhoogt namelijk ook stress in ons lichaam en juist die stress die wil je vermijden.
Een sport die goed past bij het aanmaken van progesteron is yoga, dit werkt goed voor de ontspanning en verlaagt ook stress. Daarnaast is wandelen ook een hele mooie vorm van beweging als je meer progesteron aan wilt maken.
4. Voldoende eten
Komt het bij jou voor dat je soms per ongeluk een maaltijd overslaat, of dat je juist bewust wat minder eet. Voor het aanmaken van progesteron heeft jouw lichaam veel voedingsstoffen nodig en moet jouw lichaam ook het gevoel hebben dat het veilig is (= geen stress). Voldoende eten is daarom echt heel belangrijk voor het aanmaken van progesteron.
Oestrogeendominantie en de invloed op hormonale acne
Oestrogeen is een vrouwelijk geslachtshormoon en is onder andere nodig voor de rijping van eicellen. Oestrogeen en progesteron moeten zich in een bepaalde balans tot elkaar verhouden. Wanneer er in verhouding tot progesteron, veel oestrogeen in het lichaam aanwezig is, spreek je van oestrogeendominantie. Een te veel aan oestrogeen is vaak de oorzaak van PMS klachten.
Symptomen van oestrogeendominantie:
- Menstruatiekrampen
- Zware menstruatie – veel bloedverlies
- Gevoelige borsten
- Gewichtstoename
- PMS
- Slapeloosheid
- Stemmingswisselingen
Een te veel aan oestrogeen kan indirect er voor zorgen dat testosteron verhoogd wordt in het lichaam en zoals ik hiervoor al beschreef kan een te veel aan testosteron effect hebben op acne.
Wat kun je doen om oestrogeendominantie tegen te gaan?
- Zoals hierboven beschreven is het belangrijk dat je voldoende progesteron aanmaakt.
- Daarnaast moet onze lever oestrogeen goed kunnen afbreken, dus hiervoor is het belangrijk dat de lever goed werkt. Klik hier om meer te lezen over detoxen en acne. Naast een goede werking van de lever is het ook belangrijk om dagelijks te kunnen poepen.
- Zorgen dat je zo min mogelijk xeno-oestrogenen en fyto-oestrogenen binnen krijgt, zie ook mijn blog over detoxen en acne.
- Stress verminderen
- Alcohol of cannabis inname beperken. Deze hebben namelijk ook een oestrogeen verhogend effect in ons lichaam.
Hormonale disbalans niet de hoofdoorzaak
Zoals je hebt kunnen lezen is hormonale disbalans nooit de oorzaak van acne. Juist datgene dat de hormonen uit balans brengt is de hoofdoorzaak. Dus als je hormonen weer in balans wil brengen, is dat hetgeen waar je mee aan de slag wilt. Uit eigen ervaring weet ik dat dit nog niet meevalt, want al die hormonen zijn ook erg verwarrend en hoe weet je nu precies waar het bij jou misgaat? Daar kan ik je bij helpen. In mijn gratis miniconsult bespreek ik met jou wat jouw situatie is en wat mogelijk de oorzaak zou kunnen zijn en leg ik uit wat je kunt doen om de situatie te verbeteren. Klik hier om de afspraak in te plannen.
